Przepisy nakazują montaż instalacji odgromowej w przypadku: - budynków mieszkalnych, które są szczególnie narażone na wyładowania - wyższych niż 15 m i powierzchni powyżej 500 m². jeżeli stoją w zabudowie rozproszonej
- wykonanych z materiałów palnych i pokrytych takimi materiałami jak np. gont lub trzcina. Dobrze zaprojektowana i wykonana instalacja odgromowa skutecznie zabezpiecza budynek. Warto pomyśleć o niej już na etapie projektowania budynku.
W niektórych rozwiązaniach pewne elementy należy zrobić w trakcie budowy np. uziom fundamentowy.
Obraz poniżej przedstawia orientacyjny podział kraju na regiony o różnym nasileniu burzowym:
Instalacje piorunochronne powinny obejmować nie tylko szczyt, lecz całą konstrukcję dachu.
Jeżeli pokrycie dachu jest palne wskazane jest, aby zwód poziomy zamontowany był na wspornikach, pomimo że aktulne przepisy zezwalają na montaż piorunochronu bezpośrednio na budynku.
Wszystkie elementy znajdujące się na dachu i wystające ponad jego powierzchnię (anteny, wywietrzniki, wierzchy i nasady kominowe) należy połączyć z instalacją odgromową.
Pomimo, że obecne przepisy zezwalają na wykorzystanie pokrycia dachu z blachodachówki o grubości nie mniejszej niż 0,5 mm według normy PN-IEC61024-1 jako zwodu poziomego, lepiej zdecydować się na montaż instalacji odgromowej z zastosowaniem drutu.
Podczas silnego uderzenia pioruna skierowanego w budynek blachodachówka na większości połączeń (wkręty, zakładki blachy, itp.) ulega wypaleniu.
Zachodzi wtedy konieczność wymiany pokrycia dachu, co stanowi dodatkowe i nie małe obciążenie finansowe .
Przewody odprowadzające (min. 2) należy montować po przekątnej budynku. Obecne przepisy nakazują stosowanie drutu o średnicy min. 8mm (stalowy ), oraz min. 10mm (aluminiowy) do montażu zwodów zarówno pionowych, jak również poziomych.
Należy pamiętać o corocznej kontroli stanu instalacji piorunochronnej i pomiarach rezystancji uziomów.
Instalacje odgromowe wykonujemy zgodnie z normami:
PN-IEC61024 ; PN-86/E-05003/01 ; PN-IEC61024-1-2 , PN-EN 62305 , NFC17-102
Przy połączeniu zwodu z uziemieniem złącze kontrolne powinno być zamontowane na każdym przewodzie odprowadzającym, z wyjątkiem naturalnych przewodów odprowadzających połączonych z fundamentowymi elektrodami uziemienia.
RODZAJE UZIOMÓW:
- Uziom otokowy (opaska) - polega na wykonaniu wokół budynku wykopu (rowka) o głębokości minimalnej 0,6 metra, w którym należy ułożyć bednarkę.
Następnie wszystkie zwody pionowe należy połączyć z wykonanym uziomem. Uziom otokowy najlepiej wykonać podczas prac budowlanych, kiedy posesja wokół budynku nie jest jeszcze zagospodarowana.
- Uziom promieniowy - polega na wykonaniu wykopów prostopadłych do osi budynku odchodzących od każdego zwodu pionowego.
Uziom promieniowy można wykonać tam, gdzie wokół budynku jest dużo wolnej przestrzeni.
- Uziom szpilkowy (typ A) - polega na pogrążaniu sond uziomowych przy każdym zwodzie pionowym w odległości min. 1 metra od ściany budynku. Głębokość pogrążania sond zależy od wyniku pomiarów uziemienia, oraz rodzaju gleby .
Niezależnie od rodzaju wykonanego uziomu należy wykonać pomiary rezystancji uziemienia.
Prawidłowo wykonana instalacja odgromowa (piorunochronna) chroni budynek przed skutkami uderzenia pioruna, jednak nie chroni bezpośrednio urządzeń elektrycznych i elektronicznych znajdujących się wewnątrz budynku.
Wynikiem przepływu takiego prądu przez instalację elektryczną może być ich poważne uszkodzenie lub zupełne zniszczenie.
Do ochrony instalacji wewnętrznej stosuje się zabezpieczenia przepięciowe ( ograniczniki przepięć ).
Ochronniki przepięciowe dzieli się na cztery klasy:
Klasa A - ograniczniki te stosuje się w niskonapięciowych, napowietrznych sieciach elektroenergetycznych.
Klasa I - ograniczniki B - stosuje się w miejscach doprowadzenia enrgii z sieci elektroenergetycznej np. złącza.
Klasa II - ograniczniki C - stosuje się w instalacjach wewnętrznych, np. w tablicach rozdzielczych.
Klasa III - ograniczniki D - stosuje się w celu indywidualnej ochrony urządzeń.
PIORUN AKTYWNY
W skład instalacji z piorunem aktywnym wchodzi:
-głowica indukcyjna
-maszt na którym jest osadzona
-zwód pionowy
Głowica wytwarza wczesną jonizację wokól ostrza, co powoduje kanalizację wyładowania pioruna ograniczając strefę rażenia. Głowica działa jako układ elektryczny o dodatnim sprzężeniu zwrotnym pobierającym energię z rozwijającego się wyładowania.
Jest to rozwiązanie patentowe.
Piorunochron aktywny posiada ekspertyzę SEP106/08, a także certyfikat zgodności z norma NFC17-102.
Piorunochrony aktywne polecane są do budynków (domów jednorodzinnych) o pow. do 500 m2.
Instalacje odgromowe z piorunem aktywnym ciągle stanowią temat sporów.
W środowisku specjalistów w dziedzinie ochrony przed skutkami wyładowań atmosferycznych krąży opinia, że bardziej skuteczna jest klasyczna instalacja odgromowa.
Wielu inwestorów rezygnuje z montażu instalacji odgromowej z oszczędności, jak również nie chcąc niszczyć estetyki budynku, oraz w obawie o szczelność pokrycia dachowego.
Obawy te są jednak nie uzasadnione. Elementy nowoczesnej instalacji odgromowej pozwalają na skuteczne zabezpieczenie, oraz dają możliwość wkomponowania w ogólny wygląd budynku.
